Pomnik Bitwy pod Białołęką


Pomnik Bitwy pod Białołęką

Przy ul. Białołęckiej znajduje się głaz z początku XX wieku (a nad nim krzyż i kapliczka maryjna), które upamiętniają potyczkę nazywaną bitwą pod Białołęką. Rozegrała się ona tutaj podczas powstania listopadowego. Rosjanie napotykając na Białołęce opór sądzili, że mają do czynienia z liczniejszym przeciwnikiem i cofnęli się.

dostępne całodobowodostępne całodoboworejestr zabytkówrejestr zabytkówtablica pamięcitablica pamięci

Powiedz, jak bardzo lubisz to miejsce w Warszawie:

  • Ulice:   ulica Białołęcka
  • Rok powstania:  1916-1916
  • Obszar MSI:  Brzeziny
  • Wysokość:   0 m
  • Funkcja:  pamięci
  • Styl: 
  • Związane osoby: Krukowiecki Jan, Szachowski Iwan

Opis urbanistyczny:

Dla upamiętnienia bitwy pod Białołęką mieszkańcy Bródna ustawili przy ul. Białołęckiej #321 (czasem pojawia się błędny adres ul. Białołęcka 231 [5]) głaz kamienny z żelaznym krzyżem [1] z pasyjką i szafkową kapliczką z Matką Boską [6]. Nad pomnikiem opiekę sprawuje młodzież szkolna ze Szkoły Podstawowej nr 231. Napis na głazie głosi: "Tu na polach Białołęki dnia 24 lutego 1831 roku wojsko polskie w walce o niepodległość pobiło moskali. Boże daj nam ducha ojców. Dnia 29 października 1916 roku” [1].

Bitwa pod Białołęką

Powstanie Listopadowe rozpoczęło się w nocy 29 listopada 1830 roku. 4 lutego 1831 roku do Królestwa Polskiego wkroczyła główna armia rosyjska pod dowództwem feldmarszałka Iwana Dybicza w sile 115000 żołnierzy z 348 działami. W celu uderzenia od tyłu na armię polską został oddelegowany rosyjski korpus gen. Iwana Szachowskiego w sile 13500 żołnierzy wraz z 48 działami. Do Białołęki od północy dotarł 24 lutego [1].

Ze strony polskiej zadanie rozpoznania zamiarów Szachowskiego wyznaczono pułkownikowi Antoniemu Jankowskiemu. Dowodził oddziałem 2700 jazdy oraz 1200 piechoty. Pod Nieporętem doznał on porażki i musiał się cofać [3]. Białołekę chroniły wówczas wojska polskie II brygady dowodzone przez gen. Kazimierza Małachowskiego [1] w sile 4200 piechoty i 6 dział [2]. Po pierwszym dniu walk połączone oddziały polskie Jankowskiego i Małachowskiego zmuszone zostały do wycofania się w kierunku Bródna. Walczono w domach, podwórzach, stajniach, rowach. Straty Rosjan wyniosły około 650 ludzi, Polaków około 450. Rankiem 25 lutego wojska polskie zostały wzmocnione siłami I dywizji gen. Jana Krukowieckiego (łącznie Polacy mieli wtedy 13000 ludzi i 22 działa [3]). Gen. Szachowski sądził wówczas, że ma przed sobą przeważające siły polskie i podjął decyzję wycofania się z Białołęki przez Grodzisk, Marki i Ząbki i dołączenie do głównej armii rosyjskiej gen. Dybicza. Wówczas oddziały polskie zaatakowały cofające się wojsko [1].

Bitwa pod Białołęką przyśpieszyła o jeden dzień bitwę pod Olszynką Grochowską i tym samym udaremniła prawdopodobne zwycięstwo Rosjan [1].

Obiekty, pomniki, tablice:


Obiekty, pomniki, tablice

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XVIII wiek i wcześniej:


XVIII wiek i wcześniej

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XIX wiek:

Głaz został ustawiony 29 października 1916 roku [1]. Obok obelisku postawiono krzyż [4].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Kosynierzy pod Białołęką (F. Campe)

[1831] Kosynierzy pod Białołęką (F. Campe) (źródło)

Bitwy pod Białołęką i Grochowem

[1831] Bitwy pod Białołęką i Grochowem (źródło)

Bitwy pod Białołęką i Grochowem

[1831] Bitwy pod Białołęką i Grochowem (źródło)

Mapa bitwy

[1831] Mapa bitwy (źródło)

Mapa bitwy

[1831] Mapa bitwy (źródło)

Okres międzywojenny:


Okres międzywojenny

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

II wojna światowa i Powstanie Warszawskie:


II wojna światowa i Powstanie Warszawskie

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Odbudowa stolicy:


Odbudowa stolicy

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Czasy PRL-u:


Czasy PRL-u

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

Przemiany 1989-2000:


Przemiany 1989-2000

Niestety nie wiemy nic o tym miejscu w wybranym temacie.

XXI wiek:

W lutym 2007 roku kamień został poddany renowacji na koszt dzielnicy [7].

Baza stron www, gdzie można znaleźć grafiki:

Pomnik bitwy pod Białołęką

[2012] Pomnik bitwy pod Białołęką (źródło)

Treść na głazie

[2012] Treść na głazie (źródło)

Miejsce pamięci

[2016] Miejsce pamięci (źródło)

Miejsce pamięci

[2016] Miejsce pamięci (źródło)

Kapliczka

[2017] Kapliczka (źródło)

Kapliczka

[2017] Kapliczka (źródło)

Kapliczka

[2021] Kapliczka (źródło)

Opis przygotowano: 2022-09